- Nieuws: Eierstokkanker ontstaat in de baarmoeder

'Eierstokkanker ontstaat in baarmoeder'

Laatste update:  20 januari 2012 11:20 info

NIJMEGEN - Eierstokkanker ontstaat niet in de eierstok, maar waarschijnlijk in de baarmoeder. Dat hebben gynaecologen en pathologen van het UMC St Radboud in Nijmegen geconstateerd.

Foto:  ANP
Eierstokkanker ontstaat niet in de eierstok, maar waarschijnlijk in de baarmoeder. Dat hebben gynaecologen en pathologen van het UMC St Radboud in Nijmegen geconstateerd.
Jaarlijks krijgen 1100 vrouwen in Nederland te horen dat ze eierstokkanker hebben; 1000 vrouwen per jaar overlijden aan de ziekte.

Als de kanker wordt ontdekt zijn de tumoren vaak al door de hele buikholte verspreid en de gemiddelde overlevingsduur is dan ook slechts 3 jaar.

Tumor


De onderzoekers betwijfelden of eierstokkanker wel in de eierstokken ontstond, omdat de cellen van de kanker niets gemeen hebben met de cellen van de eierstok.
Toen een zeldzame tumor in de baarmoeder van een patiënt werd ontdekt waarvan de cellen overeenkwamen met die van eierstokkanker, zijn ze verder gaan zoeken.

Slijmvlies


Ook bij andere vrouwen met eierstokkanker werden overeenkomsten gevonden tussen de baarmoedercellen en het tumorweefsel.
''Slijmvlies uit de baarmoeder kan terechtkomen in de eierstokken. Wij denken dat dat bij eierstokkanker gebeurt'', zegt hoogleraar gynaecologische oncologie Leon Massuger.

Behandeling


Massuger en zijn collega's denken na verder onderzoek over een jaar uitsluitsel te kunnen geven. Als zeker is dat de eierstokkanker in de baarmoeder begint, zou de behandeling ervan veel meer mogelijkheden krijgen.
''We kunnen ons dan focussen op de ontwikkeling van een screeningsmethode of zelfs op een preventieve behandeling die is gericht op de bekleding van de baarmoeder.''
De resultaten van het onderzoek worden gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift International Journal of Gynecological Cancer.

- Over Metformine, diabetes en eierstokkanker

Metformine, een veel gebruikt medicijn bij diabetes 2 om de bloedglucose spiegel te reguleren, blijkt ziektevrije tijd en algehele overlevingstijd sterk te verbeteren bij eierstokkankerpatienten

10 januari 2012: bron: Obstetrics & Gynecology:January 2012 - Volume 119 - Issue 1 - p 61–67 doi: 10.1097/AOG.0b013e3182393ab3

Metformine, een middel dat de bloedglucosespiegel reguleert en veelgebruikt bij  diabetes mellitus type 2 (suikerziekte), zorgt voor dubbele ziektevrije tijd en significant betere overlevingscijfers bij patiënten met eierstokkanker die ook suikerziekte hebben(diabetes type 2). Zelfs in vergelijking met patiënten met eierstokkanker die geen suikerziekte hadden bleek metformine een langere ziektevrije tijd en ook een beduidend langere overlevingstijd te bewerkstelligen. Dit blijkt uit een retro postpectieve studie (studie achteraf) uitgevoerd aan de universiteit van Chicago bij totaal 341 vrouwen met een stadium I tot en met IV eierstokkanker. De onderzoekers concluderen dat metformine blijkbaar een antitumor effect heeft.
Metformine (handelsnaam onder andere Glucophage, Riomet, Fortamet, Glumetza, Obimet, Dianben, Diabex, Diaformin) is een medicament uit de groep biguaniden dat vooral gebruikt wordt bij de behandeling van diabetes mellitus type 2 (suikerziekte) en voorkoming van de complicaties die daarmee gepaard gaan. Meer informatie over wat metformine precies is klik hier op informatie in Wikipedia daarover.
De resultaten:
De onderzoekers bekeken de medische gegevens van 341 vrouwen met eierstokkanker, variërend van stadium I tot en met IV. Daarvan hadden  er 273 epitheliale eierstokkanker, 34 patiënten tumoren in de eileiders en 34 patiënten hadden tumoren in de hele buikholte - peritoneale. 44 patiënten hadden naast hun eierstokkanker ook diabetes mellitus type 2 (suikerziekte).daarvan hadden er 16 mensen wel metformine gebruikt en 28 mensen niet.  Alle patiënten waren behandeld in de periode 1992 en 2010
Alle vrouwen kregen dezelfde behandeling voor eierstokkanker, ongeacht of ze diabetes patiënt waren of niet.  In beide groepen waren verhoudingsgewijs een zelfde aantal patiënten die eerst waren geopereerd aan hun primaire tumor en daarna een recidief hadden gekregen en verdeeld over beide groepen hadden alle vrouwen gemiddeld genomen een zelfde aantal chemokuren gekregen. Bijna alle vrouwen (95%) kregen chemokuren op basis van platina en taxanen gebaseerde chemotherapie, meestal carboplatin en taxol.

Opmerkelijk is dat de vijf jaars progressie vrije overleving maar liefst 51% (p = 0,03) was bij patiënten met ook diabetes die vroeger metformine gebruikten tegenover 8% bij patiënten met ook diabetes die geen metformine hadden gebruikt. Bij patiënten die naast hun eierstokkanker geen diabetes patiënt waren bleek 23% na 5 jaar nog in leven zonder tekenen van progressie van de ziekte..
De algehele overleving na vijf jaar was 63% bij metformine gebruikers, 23% bij niet-metformine gebruikers en 37% bij patiënten uit de niet-diabetische groep (p = 0,03).
Na controle naar standaard klinische pathologische parameters, bleven de cijfers voor progressie vrije overleving voor de metformine gebruikers statistisch significant. Voor de algehele overlevingscijfers bleken die niet statistisch significant, zeggen de onderzoekers, maar dit kan volgens hun te maken hebben met het kleine aantal deelnemende patiënten. Want in een overlevings analyse gecorrigeerd naar verstorende factoren, in een vergelijking tussen eierstokkankerpatiënten met diabetes die metformine gebruikten en eierstokkankerpatiënten die geen metformine gebruikten, bleek de kans op terugkeer van de ziekte aanzienlijk gedaald in de
groep metformine gebruikers (hazard ratio 0,38). De patiënten uit de metformine groep hadden ook een lager risico op overlijden tijdens de studie (hazard ratio 0,43), hoewel dit verschil niet statistisch significant was. Het risico op terugkeer van de ziekte of de kans op overlijden aan de ziekte was ook lager bij patiënten met diabetes die vroeger metformine gebruikten  in vergelijking met de niet-diabetische groep, maar ook deze daling was niet statistisch significant. Eierstokkankerpatiënten met diabetes die geen metformine hadden gebruikt hadden meer kans op een recidief  (hazard ratio, 1.42) en ook meer kans te sterven aan hun ziekte (hazard ratio, 1.33) in vergelijking met eierstokkankerpatiënten zonder diabetes.
Volgens de onderzoekers zijn hun bevindingen in lijn met andere studies die een anti-kanker werking van metformine hebben aangetoond bij verschillende andere vormen van kanker waaronder borstkanker, prostaatkanker, darmkanker en eierstokkanker. Andere in vitro en in vivo studies hebben ook aangetoond dat metformine de respons op chemotherapie kan verbeteren.
Ook in hun studie bleek de beste respons op chemotherapie plaats te hebben gehad bij de groep eierstokkankerpatiënten die metformine gebruikten, zeggen de onderzoekers.
Gezien de retrospectieve aard van het onderzoek moeten de resultaten worden beschouwd als hypothese-genererend en mogen niet worden gegeneraliseerd naar de klinische praktijk, benadrukken de onderzoekers. Ondanks deze beperkingen, zeggen de onderzoekers het idee te hebben dat specifieke anti-diabetes behandelingen van invloed kunnen zijn op de
overlevingskansen van patiënten met zowel  kanker als diabetes. Het is ook belangrijk op te merken dat metformine in veel studies heeft bewezen een veilig medicijn te zijn en het is een al veelgebruikt en goedkoop medicijn, aldus de onderzoekers.
Hier het originele abstract van de studie. Als u hier klikt kunt u tegen betaling het volledige studie rapport inzien.

patients with ovarian cancer and with type II diabetes who used metformin had longer progression-free survival, despite receiving similar treatment for ovarian cancer.

Obstetrics & Gynecology:
January 2012 - Volume 119 - Issue 1 - p 61–67
doi: 10.1097/AOG.0b013e3182393ab3
Original Research

Relationship of Type II Diabetes and Metformin Use to Ovarian Cancer Progression, Survival, and Chemosensitivity

Romero, Iris L. MD, MS; McCormick, Anna MD, DO; McEwen, Kelsey A. BS; Park, SeoYoung PhD; Karrison, Theodore PhD; Yamada, S. Diane MD; Pannain, Silvana MD; Lengyel, Ernst MD, PhD 

Abstract

OBJECTIVE: To estimate whether metformin use by ovarian cancer patients with type II diabetes was associated with improved survival.
METHODS: We reviewed the effect of diabetes and diabetes medications on ovarian cancer treatment and outcomes in a single-institution retrospective cohort. Inclusion criteria were International Federation of Gynecology and Obstetrics stage I–IV epithelial ovarian, fallopian, or peritoneal cancer. Exclusion criteria were noninvasive pathology or nonepithelial malignancies. The primary exposures analyzed were history of type II diabetes and diabetes medications. The primary outcomes were progression-free and overall ovarian cancer survival.
RESULTS: Of the 341 ovarian cancer patients included in the study, 297 did not have diabetes, 28 were type II diabetic patients who did not use metformin, and 16 were type II diabetic patients who used metformin. The progression-free survival at 5 years was 51% for diabetic patients who used metformin compared with 23% for the nondiabetic patients and 8% for the diabetic patients who did not use metformin (P=.03). The overall survival at 5 years was 63%, 37%, and 23% for the diabetic patients who used metformin, the nondiabetic patients, and the diabetic patients who did not use metformin, respectively (P=.03). The patients with diabetes received the same treatment for ovarian cancer as the patients without diabetes. The association of metformin use and increased progression-free survival, but not overall survival, remained significant after controlling for standard clinicopathologic parameters.
CONCLUSION: In this ovarian cancer cohort, the patients with type II diabetes who used metformin had longer progression-free survival, despite receiving similar treatment for ovarian cancer.